توجه به قبله در نماز زیارت امام حسینعلما شیعه در باب زیارت امام حسین (علیه‌السّلام) می‌گویند طوری بایست که قبر امام بین تو و قبله باشد. یعنی در سمت پشت سر یا کمر حضرت قرار گرفته رو به قبر نماز بخوان تا امام بین تو و کعبه باشد. یکی از شبهات و مسائلی که مطرح شده این است که در باب زیارت امام حسین (علیه‌السّلام) آمده است که به جای قبله رو به قبر نماز بخوانید. در این مقاله به بررسی این شبهه و جواب آن پرداخته می‌شود. ۱ - پاسخ به یک شبههدر پاسخ به این شبهه که گفته شده شیعیان به جای قبله رو به قبر امام حسین (علیه‌السّلام) نماز میخوانندباید گفته شود اولا هیچ عالم شیعه‌ای در طول تاریخ فتوا نداده است که شخص در زیارت قبر امام حسین (علیه‌السّلام) یا سائر ائمه در هنگام نماز طوری بایستد که رو به قبله نباشد؛ بلکه همگی می‌گویند طوری بایست که قبر امام بین تو و قبله باشد. یعنی در سمت پشت سر یا کمر حضرت قرار گرفته رو به قبر نماز بخوان تا امام بین تو و کعبه باشد. متاسفانه برادران اهل سنت چون نمی‌توانند با دلیل و مدرک معتبر بر شیعه اشکال بگیرند سعی در تحریف روایات و اقوال علمای شیعه کرده و آنها را به صورت گزینشی مطرح می‌نمایند. ۱.۱ - روایاتدر باب مذکور که در کتاب شریف وسائل‌الشیعه آمده است خود معنای رو به قبر نماز خواندن را مطرح نموده است: کاش مستشکل محترم خود عنوان باب را ملاحظه می‌فرمودند: «باب استحباب کثرة الصلاة عند قبر الحسین (علیه‌السّلام) فرضا ونفلا عند راسه وخلفه؛ باب مستحب بودن زیاد نماز خواندن در کنار قبر امام حسین (علیه‌السّلام) چه نماز واجب و چه نماز مستحب در کنار سر حضرت (نه رو به قبر حضرت) یا در پشت حضرت» خود این عنوان بیانگر طریقه ایستادن است. زیرا وقتی شما در کنار قبری رفته و در پشت سر وی به سمت قبر نماز بخوانید خواه ناخواه رو به قبله خواهید بود. اما روایاتی که در این باب آمده و به بحث ما مربوط می‌گردد: ۱.۱.۱ - روایت اول«وعن ابیه، وجماعة مشایخه، عن احمد بن محمد بن عیسی، عن محمد بن خالد، عن جعفر بن ناجیة، عن ابی عبدالله (علیه‌السّلام) قال: صل عند راس قبر الحسین علیه السلام. از امام صادق (علیه‌السّلام) نقل شده است که فرمودند در کنار قسمت سر از قبر امام حسین (علیه‌السّلام) نماز بخوان. این روایت هیچ‌گونه اشاره‌ای به آنچه که ادعا می‌کنند ندارد. ۱.۱.۲ - روایت دوموعنهم، عن سعد، عن موسی بن عمر وایوب بن نوح، عن ابن المغیرة عن ابی الیسع قال: سال رجل ابا عبدالله وانا اسمع قال: اذا اتیت قبر الحسین (علیه‌السّلام) اجعله قبلة اذا صلیت؟ قال: تنح هکذا ناحیة وعن علی بن الحسین، عن علی بن ابراهیم، عن ابیه، عن ابن ابی نجران، عن یزید بن اسحاق، عن الحسن بن عطیة، وذکر الحدیث الاول. شخصی از امام صادق (علیه‌السّلام) سوال کرد و من می‌شنیدم که پرسید هنگامی که به زیارت قبر امام حسین (علیه‌السّلام) رفتم آن را قبله خود قرار دهم؟ حضرت فرمودند به فلان قسمت برو (و بعد به سمت قبر نماز بخوان) این روایت هم دلالت بر مدعا نمی‌کند زیرا شخص سوال می‌کند که فقط رو به قبر بخوانم حضرت می‌گویند اگر در فلان جا باشی آری یعنی همان مطلبی که شیعه می‌گویند. ۱.۱.۳ - روایت سوموعنه، عن علی، عن ابیه، عن ابن فصال، عن علی بن عقبة، عن عبید الله بن علی الحلبی، عن ابی عبدالله (علیه‌السّلام) قال: قلت: انا نزور قبر الحسین (علیه‌السّلام) فکیف نصلی عنده؟ فقال: تقوم خلفه عند کتفیه، ثم تصلی علی النبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) وتصلی علی الحسین علیه السلام به حضرت عرض کردم که ما قبر امام حسین (علیه‌السّلام) را زیارت می‌کنیم پس چگونه در کنار آن نماز بخوانیم؟ فرمودند پشت سر امام در قسمت کتف ایستاده (در حقیقت رو به قبله به صورتی که قبر بین تو و کعبه است) سپس به نیت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و امام حسین (علیه‌السّلام) نماز می‌خوانی. ۱.۱.۴ - روایت چهارموعن محمد بن جعفر، عن محمد بن الحسین، عن ایوب بن نوح، عن ابن المغیرة، عن ابی الیسع، عن ابی عبدالله (علیه‌السّلام) ان رجلا ساله عن الصلاة اذا اتی قبر الحسین (علیه‌السّلام)؟ قال: اجعله قبلة اذا صلیت، وتنح هکذا ناحیة. شخصی از امام صادق (علیه‌السّلام) در مورد نماز در کنار قبر امام حسین (علیه‌السّلام) سوال کرد حضرت فرمودند قبر را به سمت قبله خود قرار ده و در فلان نقطه بایست همان‌طور که ذکر شد در تمامی روایات مربوط به بحث طریقه نماز خواندن در کنار قبر امام حسین (علیه‌السّلام) در هیچ کدام آنچه که ایشان ادعا می‌کنند نیامده است. ۱.۱.۵ - روایت پنجمبرای تکمیل شدن جواب مطلبی را که در بحار‌الانوار آمده و به بحث ما مربوط می‌شود ذکر می‌نماییم: در کتاب شریف بحار‌الانوار در این بحث که آیا می‌توان جلوتر از قبر (در سمت قبله) ایستاد و نماز خواند عبارتی از کتاب شریف دروس نقل شده است: «ولو استدبر القبلة وصلی جاز وان کان غیر مستحسن الا مع البعد؛ اگر پشت به قبله کند و نماز بخواند جایز است اگر چه نیکو نیست مگر اینکه دور باشد.» ۱.۱.۶ - روایت ششمدر خود کتاب دروس آمده است که: «ولو استدبر القبر وصلی جاز؛ اگر پشت به قبر کند و نماز بخواند جایز است.» که این اشتباه را حتی از خود عبارت بحار می‌توان فهمید؛ زیرا در آن آمده است که و این نیکو نیست مگر اینکه دور باشد؛ که این قید در پشت به قبله بودن معنی ندارد. ۲ - پانویس
۳ - منبعموسسه ولیعصر، برگرفته از مقاله «چرا در باب زیارت امام حسین علیه السلام آمده است که به جای قبله رو به قبر نماز بخوان ؟». رده‌های این صفحه : مقالات مؤسسه ولیعصر
|